نگهداری از پتوس

شرایط نگهداری پتوس

انواع پتوس را می‌توان در فضای باز و در منزل در خاک، آب و کوکداما نگهداری کرد، اما هر کردام شرایطی دارد که در ادامه به آن‌ها می‌پردازیم.

نور مورد نیاز پتوس

اینکه بعضی می‌گویند پتوس احتیاج زیادی به نور ندارد درست نیست، در نور کم این گیاه ظاهر زیبای خود را از دست داده و صرفا زنده می‌ماند و رشد علفی کرده و بسیار ضعیف می‌شود.

در محیط باز زیر درخت ها و یا مکان های دارای سایه روشن (نیم سایه) باشد، همه پتوس ‌ها برای رشد و کیفیت عالی احتیاج به نور زیاد فیلتر شده (نور مستقیم خورشید که از پرده، توری، پارچه و… رد شود) دارند.

کمبود نور باعث کوچک شدن برگ‌ها، رشد علفی (افزایش طول ساقه ها که منجر به فاصله زیاد بین برگ‌ها می‌شود)

کمبود نور در پتوس ابلق، پتوس مرمری، پتوس ارتشی و پتوس ساتین موجب سبز شدن و از بین رفتن رنگ های دیگر گیاه شده و در پتوس حصیری موجب بسته شدن منافذ (سوراخ) های روی برگ ها می‌شود.

آبیاری پتوس

هر زمان خاک گلدن خشک شود نیاز به آبیاری دارد و این هم بستگی به دمای خانه و یا محل نگهداری داشته و نکته مهم این است که خاکش نباید همیشه خیس و مرطوب باشد.

عوامل زیادی در سرعت خشک شدن خاک شما نقش دارند، از جمله دما، نوع خاک، میزان نور، رطوبت و غیره.

بهترین راه برای تعیین اینکه آیا گیاه شما به آب نیاز دارد یا خیر این است که خیسی را با انگشت خود احساس کنید. به سادگی منتظر بمانید تا 2 سانتی متر یا بیشتر خشک شود و سپس آبیاری کنید.

علائم ظاهری پرآبی: از قسمت پایینی گیاه تعداد زیادی از برگ‌ها دچار زردی و پلاسیدگی می‌شوند؛ آبیاری زیاد باعث پوسیدگی ریشه و قارچ گرفتگی پتوس شما می‌شود.

کم آبی: موجب چروکیدگی و شل شدن ساقه و برگ‌ها می‌شود.

رطوبت مورد نیاز پتوس ها

انواع واریته (گونه) های پتوس احتیاج به رطوبت فراوان و زیاد دارند و در کل هرچه این رطوبت برایش به خوبی تامین شود تاثیر مستقیم بر کیفیت پتوس ها خواهد داشت و برگ‌هایش را پهن‌تر خواهد کرد.

رطوبت را می‌توان از طریق ساخت جزیره، دستگاه بخور سرد و غبار پاشی تامین کرد.

کمبود رطوبت باعث سوختگی لبه برگ‌ها و بی‌حالی گیاه می‌شود؛ البته نکته مهم این است که نباید رطوبت زیاد را با آبیاری زیاد اشتباه گرفت!

دمای مناسب پتوس ها

دمای بین 18 الی 25 درجه سانتی گراد، دمای مورد علاقه پتوس‌ها است، البته این گیاهان در دمای بین 12 الی 35 درجه سانتی گراد هم مشکلی برایش پیش نمیاورد اما ایده ال همان 18 الی 25 است که بهترین رشد را خواهد کرد.

دمای زیر 10 درجه باعث سرمازدگی و از بین رفتن پتوس شما خواهد شد پس اگر پتوس خود را در بیرون از منزل نگهداری می‌کنید به این نکته دقت کنید و آن را در هوای سرد به مکان مناسب انتقال دهید.

البته دمای ایده ال پتوس حصیری چند درجه بالاتر از سایر پتوس ها است.

گردش هوا در محیط هم بسیار حائز اهمیت است و باید در مکان نگهداری پتوس هوا به خوبی جابجا شود و به اصطلاح هوای مرده نباشد.

و نکته مهم در خانه ها این است که گیاه را از وسایل گرمایشی و سرمایشی دور نگه دارید.

خاک مناسب برای پتوس ها

خاک پتوس باید سبک، دارای زهکشی خوب و فاقد آلودگی باشد.

در فصول سرد استفاده مخلوط 75 درصد خاک برگ (بهترین نوع خاک برگ برای بلوط است اگه امکان تهیه آن نبود از برگ سایر درختان جنگلی)، 15 درصد ماسه رودخانه ( استفاده از ماسه در فصول سرد بهتر است) یا پرلیت یا پوست برنج (شلتوک)، 10 درصد کود پوسیده حیوانی بهترین خاک برای پتوس هاست.

خرید خاک مخصوص پتوس

4 نکته مهم درباره خاک پتوس ها

• بعد از آماده سازی خاک حتما باید به ان قارچ کش زد تا از آلودگی احتمالی گیاه شما جلوگیری شود.
• استفاده از خاک باغچه اصلا توصیه نمی‌گردد.
• برای تقویت خاک از کمپوست می‌توان استفاده کرد.
• برای پتوس سبز و حصیری استفاده از ضایعات چای (ضایعات، تفاله چای دم شده نیست!) که در کارخانه جات چای فراوری می‌شود باعث افزایش اسیدی شدن خاک شده و رنگ آن پتوس شما را سبز تر می‌کند اما برای سایر انواع پتوس ها به دلیل از بین بردن رنگ ثانویه آنها توصیه نمی‌شود.

کوددهی پتوس

در فصل بهار تابستان که فصل رشد است هر دو هفته یکبار برای افزایش کیفیت و رشد احتیاج به کوددهی دارد.

برای کوددهی می‌توانید از کود کامل (20-20-20) که شامل همه مواد مورد نیاز گیاه است طبق دوز اعلامی شرکت تولید کننده آن استفاده کرد.

اما اگر نمی‌خواهید از کود شیمیایی استفاده کنید و ارگانیک را ترجیح می‌دهید از کود جلبک دریایی یا بیوآلجاکس استفاده کنید

2 نکته درباره کوددهی به پتوس

• بعد از تعویض خاک یا گلدان نباید گیاه را تا 1 ماه کوددهی کرد.
• در فصل پاییز و زمستان گیاه در حالت خواب قرار دارد و در این زمان در محیط غیر گلخانه‌ای از کوددهی به پتوس خود خودداری کنید.

تعویض گلدان پتوس

چه زمانی باید گلدان پتوس را تعویض کنیم؟

تعویض به موقع گلدان باعث رشد بهتر گیاه می‌شود و یکی از مهمترین نکات در نگهداری پتوس این هست که شما بدونید چه زمانی باید گلدان پتوس را عوض کنید پس موارد زیر را به دقت مطالعه کنید.

1- زرد شدن برگ های پایینی پتوس

این نشانه این هست که گیاه می‌خواهد رشد کند ولی دیگر ریشه این امکان را ندارد و حجمش کامل شده.

مثلا از راهکارهای این مقاله استفاده کردید گیاه خوب رشد کرده یا از کودی استفاده کردید که باعث تقویت ریشه گیاه شده به همین علت ساقه گیاه در حال رشد است و مثلا از روی دیوار یا از روی قیم یک متری بالا رفته و دور خودش پیچیده و حالا در تلاش برای دادن برگ جدید است.

نکته‌: اگر از کودهایی استفاده می‌کنید که باعث رشد و تقویت و توسعه ریشه می‌شود باید در بازه‌ی زمانی کوتاهتری گلدان را عوض کنید چون ریشه رشد کرده و قوی‌تر شده و حالا گلدان بزرگتری لازم دارد.

2- بیرون زدن ریشه پتوس از سوراخ کف گلدان

که البته این عامل ممکن است به دلیل زیاد بودن رطوبت در کف گلدان نیز باشد و حتما به دلیل پر شدن ریشه نباشد اگر رطوبت در کفه‌ی گلدان زیاد باشد بازم ریشه‌ها از سوراخ کف گلدان خارج می‌شوند پس مهمترین عامل این است که برگ‌های پایینی زرد می‌شوند.

3- توقف رشد پتوس

پتوسی که دیگر رشد نمی‌کند مثلا پتوسی که حدود یکسال هیچ برگ جدیدی نداده یا برگ‌های جدید بسیار کمی داده است.

چه گلدانی برای پتوس مناسب است؟

1- بهترین نوع گلدان برای پتوس ها، گلدان پلاستیکی گرد است و استفاده از گلدان فلزی به هیچ وجه توصیه نمی‌گردد.

حالا چرا گلدان گرد یا کروی؟

خب این یک نکته طلایی هست که هر جایی پیداش نمی‌کنید، گیاه پتوس را می‌توان در تمامی گلدان‌ها قرار داد تا به رشد خودش ادامه دهد ولی تجربه ثابت کرده که در محیط آپارتمان در گلدان‌های کروی رشد بهتری دارد البته در گلخانه‌ها تفاوتی ندارد که گلدان چهار گوشه، کروی یا… باشد؛ در محیط‌های آپارتمانی گلدان‌های کروی سرامیکی یا پلاستیکی با توجه به مدل ریشه گیاه پتوس که ریشه‌های افشان و حالت کروی دارد بهترین انتخاب است.

اگر دقت کرده باشید پتوس قرار گرفته در ظرف آب که ریشه دار شده، ریشه‌ها حالت کروی دارند البته اگر زمان زیادی در آب مانده باشه مثلا برای مدت زمان 6 یا 7 ماه؛ این به ما نشون می‌ده که با توجه به فرم ریشه‌ی این گیاه میتونیم گلدون متناسبش براش در نظر بگیریم که به رشدش کمک کنه.

به نظر ما شما اگر گیاهتوتون بذارید در گلدان کروی صد درصد رشد چندین برابری خواهد داشت و اگه شما پتوس رو بذارید در یک گلدون استوانه‌ای یا یک گلدان با دهانه‌ی پهن که مثلا برای گل حسن یوسف استفاده میشه با توجه به مدل ریشه‌ی این گیاه آنطور که باید عناصر غذایی و رطوبت به ریشه نمی‌رسه.

2- سایز گلدان متناسب با سایز گیاه باشد و نباید خیلی کوچیک یا بزرگ باشد.

3- زمانی که ریشه پتوس از زیر گلدان خارج شده باشد و یا زمانی که همه شرایط نگهداری به خوبی مهیا و رعایت شده اما گیاه بیحال و پژمرده است نیز یعنی احتیاج به تعویض گلدان با یک سایز بزرگتر دارد.

در زیر برای ایجاد زهکش مناسب در گلدان جدید مقداری لیکاپن یا سنگ درشت یا پوست خشک بادام زمینی بریزید و سپس طبق توضیحات بخش خاک مناسب، مقداری خاک میریزیم و یک مقدار از خاک بالای گلدان فعلی گیاه را خالی می‌کنیم و گیاه را به صورتی که ریشه از خاک جدا نشود همراه خاک وارد گلدان جدید کرده و سپس برای پر شدن گلدان، خاک جدید اضافه می‌کنیم.

تعویض خاک پتوس

در صورتی که گیاه دچار بیماری یا پوسیدگی ریشه شده باشد باید تعویض خاک صورت گیرد بدین منظور گیاه را کاملا از خاک جدا کرده و شستسشو می‌دهیم و قسمت های پوسیده ریشه را جدا کرده و قارچ کش میزنیم و گیاه را به خاک جدید منتقل می‌کنیم بعد از این اتفاق گیاه دچار شوک خواهد شد و زمان میبرد تا به حالت قبلی برگردد و دوباره شروع به رشد کند.

هرس کردن و قلمه گیری و تکثیر پتوس

پتوس از آنجایی که گیاه رونده است و رشد خوبی نیز دارد و یا ممکن است رشد علفی داشته باشد میتوان هر جای گیاه که خواستید گیاه را ببرید اما بهترین نوع هرس طوری است که از قسمت انتهایی گیاه (3 بند بالاتر از سطح خاک) انجام گیرد با این  کار باعث تحریک گیاه شده که در هر بند جوانه بزند که این موجب پرپشت شدن پتوس شما می‌شود.

برای قلمه گرفتن نیز بهتر است از قلمه متشکل از 2 بند (2 گره) از ساقه گیاه باشد.

آفات و بیماری های پتوس

پتوس های افت خاصی ندارند اما ممکن است توسط حشراتی مورد هجوم قرار بگیرند که باعث سوراخ شدن برگ‌ها می‌شود و یا در مواردی شپشک آرد آلود یا آفت سایر گیاهان به آن‌ها می‌رسد که البته این موضوع بیشتر در گلخانه ها اتفاق میوفتد که برای مبارزه با آن‌ها میتوان از حشره کش ها یا سموم مناسب در سم فروشی ها استفاده کرد؛ البته برای مبارزه با این آفات در مراحل ابتدایی میتوان از پنبه آغشته به الکل نیز استفاده کرد و گیاه را با آن تمیز نمود.

اما شایع ترین بیماری پتوس ها قارچ کرفتگی آن است که با قارچ کش ها سطح بازار مانند مانکوزب یا کاربندازیم می‌توان آن را به راحتی رفع کرد.

سمی بودن پتوس

گیاه پتوس با آنکه جزو گیاهانی است که موجب تصفیه هوا می‌شود اما برگ آن سمی است و در صورتی که در خانه نگهداری شود باید حواستان به کودکان و حیوانات خانگی باشد تا برگ آن را نجوند.